Hare Majesteit Koningin Máxima neemt het rapport over de effecten van 5 jaar Alliantie Gender & Gezondheid in ontvangst. V.l.n.r. boven: dr. Marcel Daniëls (FMS), Dianda Veldman (Patiëntenfederatie NL), prof. dr. Jeroen Geurts (ZonMw), Marcelis Boereboom (DG Emancipatie), prof. dr. Roland Laan (Radboudumc Health Academy). V.l.n.r. onder: dr. Rob Dijkstra (NHG), Jannet Vaessen (WOMEN Inc.), Hare Majesteit Koningin Máxima, prof. dr. Pauline Meurs (RVS).   Foto: Ilvy Njiokiktjien

In het eerste plenaire deel van de bijeenkomst keek dagvoorzitter Daphne Bunskoek met een aantal betrokkenen (de voorzitters van de Nederlandse Patiënten Federatie, van Zon MW, het Nederlands Huisartsen Genootschap, de Federatie Medisch Specialisten) terug op 5 jaar Alliantie Gender en Gezondheid en werd gevraagd naar plannen en ambities voor de komende 5 jaar. De kennis over genderverschillen in de gezondheidszorg is inmiddels duidelijk op de agenda gekomen, het wordt nu tijd om dit ook vorm te geven in de medische praktijk bij huisartsen en in behandelkamers van ziekenhuizen.

In meerdere workshops vertelden verschillende professionals over de laatste kennis op het gebied van genderspecifieke gezondheidszorg en over wat dit betekent voor onderzoek en diagnose en behandeling in de praktijk.

Zo leerde ik in de workshop Reuma o.a. van Irene van der Horst, reumatoloog in het VUMC en gespecialiseerd in de ziekte van Bechterew dat het verschil in prevalentie (bij vrouwen komt het minder voor) lang niet zo groot is als decennia lang werd gedacht. De herkenning bij vrouwen duurt langer, zij ervaren meer pijn dan mannen en ervaren een lagere kwaliteit van leven. Bovendien vertonen vrouwen een minder goede reactie op medicijnen. Als mogelijke oorzaak noemt de arts het hogere vetpercentage tussen beide geslachten.

Ook bij artritis psoriatica , dat evenveel bij vrouwen als mannen voorkomt is de ziektelast groter en werken medicijnen minder goed, evenals bij artrose , dat meer bij vrouwen voorkomt dan bij mannen; ook na bijvoorbeeld een knie- of heupoperatie, die vaak op iets jongere leeftijd wordt verricht dan bij mannen blijkt de kwaliteit van leven vaak minder goed.

In een volgende workshop werd ik wijzer gemaakt over de laatste inzichten in genderverschillen bij depressie, autisme en verslaving.

Ouderenpsychiater Caroline Sonnenberg vertelde over de verschillen tussen mannen en vrouwen met betrekking tot depressie. Vrouwen krijgen eerder het label ‘depressie’ opgeplakt, omdat zij hun emoties sneller uiten. Mannen zijn daarentegen vaker suïcidaal. Bij het geven van medicijnen dient bij vrouwen daarnaast rekening gehouden te worden met andere medicatie, menstruatie en vanzelfsprekend een eventuele zwangerschap.

Psychiater Janneke Zinkstok en klinisch psycholoog Els Blijd legden uit dat het moeilijker is om autisme bij vrouwen te herkennen. Van de vrouwen met autisme krijgt 45% eerst een andere diagnose zoals angst-, stemmings- of persoonlijkheidsstoornis. Veel vrouwen voldoen niet aan het herkenbare beeld van mannen met autisme. Zij hebben meer sociale interesse en zijn wat expressiever in hun mimiek. Vrouwen kijken het gedrag van anderen af (“sociale echolalie”) en imiteren dit, Zij lijken sociaal, maar het diepere begrip mist. Bovendien wordt minder oogcontact bij mannen raar gevonden, maar bij vrouwen vaak als verlegenheid uitgelegd.

Na de lunch nog een behartigenswaardig verhaal in de plenaire zaal van Prof. dr. Bas Bloem over gender en Parkinson. Bijna alle voorbeeldvideo's die hij verzameld heeft tijdens zijn carrière zijn van mannen met Parkinson. De verhouding in m/v klinisch onderzoek naar Parkinson is scheef constateert hij.

Meer info?

Publicatie: DE ROUTE NAAR KWALITEITSZORG VOOR IEDEREEN
De Alliantie Gender & Gezondheid brengt beweging.
Resultaten van vijf jaar bruggen slaan.

Er zijn nieuwe zorgstandaarden ontwikkeld voor depressie, autisme en verslaving. Meer informatie hierover is te vinden op www.kwaliteitsontwikkelingggz.nl.

Hedwig Vos tijdens de workshop: Dokter, ik google het zelf wel even	Clara Peters en Sylvie lo fo Wong in gesprek tijdens de lunch
Hanneke Takkenberg in gesprek met Jannet Vaessen	Jeanine Roeters

Foto’s: Ilvy Njiokiktjien en Rebke Klokke