Het coronavirus wordt anders
Door Mia Sol
Publicatiedatum: 29-01-2021
Na de eerste coronagolf dacht ik vooral: we zullen het straks te snel weer vergeten zijn. De lessen die we zouden moeten leren van de pandemie worden gauw vergeten: iedereen terug naar normaal. Nu denk ik dat niet meer. Nu denk ik vooral: corona gaat de wereld veranderen. Iedereen verandert een beetje, of zelfs veel. Voor nu - deze column - wil ik het hebben over het veranderen van het coronavirus.
In een recordtempo zijn er vaccins ontwikkeld en dat stemt hoopvol. Tegelijkertijd weten we dat er een race tegen de klok plaatsvindt met de vraag ‘wat gebeurt het snelst in ons land’: iedereen gevaccineerd of nieuwe corona varianten die zich weelderig verspreiden? Of het nu om de Braziliaanse, de Zuid-Afrikaanse of de Britse variant gaat. Het kan ook binnen onze grenzen ontstaan tijdens de volgende golfpiek. Bijvoorbeeld wanneer we het eerste vaccin hebben toegediend en het tweede vaccin pas maanden later volgt. Of bij een persoon die inmiddels corona gehad heeft, er niet eens erg ziek van was, niet weet dat hij corona had of heeft, maar slechts een zwakke immuniteit heeft opgebouwd. Het virus blijft bij deze persoon latent, maar is druk bezig om nu en dan nieuwe spike-eiwitten te maken. Deze persoon loopt iemand tegen het lijf die een andere variant bij zich draagt en wordt ook daarmee licht besmet. Heerlijk denken deze virussen: we gaan spelen met elkaar, en we maken weer nieuwe virus-vriendjes met spike-eiwitten die het veel beter doen in het oneindige speelveld van deze tweevoeter homo sapiens.
Onlangs stond een aardig artikel in de NRC met een verwijzing naar onderzoek van Jesse Bloom (laboratorium van de University of Washington in Seattle). Twee interessante punten: varianten van het griepvirus die acht tot zeventien jaar later circuleerden werden nauwelijks geremd door historische antistoffen. En: de individuele verschillen zijn groot als het gaat om antistoffen na het verstrijken van tijd. We moeten er vooralsnog van uitgaan dat het virus zelflerende algoritmen gebruikt om te ontsnappen aan vele honderden miljoenen immuunsystemen van besmette mensen. Daarmee ben ik nog geen pessimistisch persoon geworden. Vaccin-ontwerpers worden ook toenemend slimmer en sneller en de goedkeuringsprocedures worden sneller. Of er schade is van de vaccinaties op de lange termijn (25 tot 50 jaar)? Daarop zullen we moeten wachten. Al hetgeen daarover nu gezegd wordt is speculatief.
Mij zal het niet verbazen wanneer we gaan uitkomen op een revaccinatiebeleid, zoals met griepvaccinaties. Als we straks echt maatwerk willen, dan zullen we iedereen moeten testen en op individu-niveau het virus moeten "sequensen", zodat we elk najaar het meest adequate vaccin kunnen toedienen, per persoon. Sommige mensen hebben 1, 2 of 3 prikjes per jaar nodig en anderen kunnen volstaan met een cocktail-boost eens per vijf jaar of langer. Dat lijkt me het meest veilig voor iedereen en uiteindelijk het minst kostbaar voor de samenleving als geheel.