Wat is jouw reflex in stressvolle situaties?

Je kent het vast wel – ik in ieder geval wel - dat je achteraf denkt… waarom heb ik dit niet gezegd, of dit niet gedaan. Waarom deed ik wat ik deed?

Als je achteraf terugkijkt snap je eigenlijk niet meer zo goed wat maakte dat je zo deed. Je gedrag gebeurde min of meer automatisch – je bent geconditioneerd.

We kennen dit als de fight, flight, freeze of fawn reactie. De fight- respons betekent dat je naar iemand ‘toebeweegt’ , je gaat uitdagend of intimiderend gedrag laten zien.
Bij een flight-respons beweeg je weg, je gaat iets of iemand vermijden, of uitstelgedrag vertonen.
De freeze-respons maakt dat je verstart – ‘voor dood houden’ , je hoofd wordt een wazige massa.
De flaw- respons betekent dat je figuurlijk naar iemand toe beweegt. Je bent een pleaser, je neemt werk op je schouders dat niet van je is, je bewaakt je grenzen niet goed, komt niet eerlijk voor je mening uit en probeert alles heel goed te doen.

Welke herken jij bij jezelf?

We hebben vaak 1 voorkeursreactie, maar dit kan afhangen van de omstandigheden en dan vooral met wie, of in het bijzijn van wie, deze reactie uitgelokt wordt. Altijd met die ene collega, altijd in die ene commissie of wel in je oude vakgroep, maar gelukkig niet in je nieuwe.

3 basisbehoeften

Er zijn namelijk 3 basisbehoeften in de mens: veiligheid (ook emotioneel), ergens bij horen (gevoel van ‘belonging’) en waardigheid (eigenwaarde – autonomie, dignity is de Engelse term die hier gebruikt wordt).

Mocht je nu achteraf weer denken… waarom deed ik dit nu, vraag jezelf dan eens af welke van de 3 basisbehoeften in het geding was in die situatie. Vaak is dit iets ouds, uit je opvoeding of door ingrijpende gebeurtenissen later in je leven.

Ik heb bijvoorbeeld lang de relatie – ik bedoel ook werkrelaties belangrijker gemaakt (behoefte aan belonging), dan mijn eigenwaarde. Omdat het iets ouds was ben ik mij dat heel lang niet bewust geweest. Mijn lijf gaf wel een signaal, maar voordat ik dat kon interpreteren was ik al in een flaw-respons beland. Liet ik over grenzen gaan. Dat ik daarmee iedere keer een stukje van mijn eigenwaarde inleverde zie ik pas achteraf.

Inzicht in deze 3 basisbehoeften geeft je in ieder geval een handvat, zodat je achteraf dit soort situaties beter kan analyseren. Welke was er in het geding?

Helpend hierin is om de signalen van je lijf beter te leren kennen en dus niet meer vanuit conditionering te reageren, maar te werken aan bijvoorbeeld je eigenwaarde (zoals in mijn geval) en daar je lijf ook echt in te gebruiken.

Of te werken aan je eigen emotionele veiligheid, dat je het vertrouwen hebt dat je overeind blijft, wat mensen ook van je vinden. Of te werken aan je gevoel van belonging – met als basis verbinding met jezelf.

Je kan dus werken aan dit soort reactieve patronen, waardoor je in situaties op de werkvloer meer leiderschap over jezelf kan nemen en op een constructieve manier je stem kan laten horen.

Wil je dit ervaren en leren?

Doe dan mee met de nascholing | yogaretreat : Wees een yogi in de spreekkamer.

Met de korting yoga5 krijg je als vnva lid 5% korting. Ga naar www.wisedoctors.nl/wees-een-yogi-in-de-spreekkamer/