Zelfzorg en heelheid
Door Moniek de Boer & Angelique van Dam
Zorgprofessionals zijn vaak goed getraind in negeren wat ze zelf nodig hebben. En dus, zien wij in onze coaching praktijk vaak artsen die vooral reactief voor zichzelf zorgen en niet preventief. Pas als er problemen zijn in de vorm van ziekte of conflict of overspannenheid of burn-out. Tja, dan móet je er wel aandacht aan besteden.
In de patiëntenzorg speelt preventie een steeds belangrijkere rol. In deze hectische tijden lijkt dit bij uitstek het moment om ook als zorgprofessional preventief je eigen zelfzorg in handen te nemen. Dat is onderdeel van Medisch Leiderschap: verantwoordelijkheid nemen voor waar je invloed op kunt hebben.
Hoe goed zorg jij voor jezelf? Ons lijf is het eerste waarbij we aan denken wanneer het over zelfzorg gaat. Veel onderzoeken tonen aan, dat er meer nodig is om je energiehuishouding op peil te houden, dan alleen zorgen voor je lijf. Dit is een misverstand van alle tijden. Socrates schreef er al over! Gelukkig zijn we al een heel eind gekomen sindsdien. Echter voor onszelf vergeten we het nog wel eens.
Zelfzorg vanuit heelheid ziet er zo uit: We bezitten vier wijsheden die ons informatie geven over hoe het met ons gaat. En die allemaal bijdragen aan een gezonde energiehuishouding.
Zorgen voor jouw energiehuishouding vanuit heelheid:
- Je lichaam – geeft je informatie over je fysieke energie
○ Slaap, voeding, beweging, pauzes, luisteren naar signalen. - Je emoties – geven je informatie over de kwaliteit van je energie
○ Check in met zelf en anderen, positieve bevestiging, uitzoom-capaciteit, heelheid. - Je verstand – geeft je informatie over de focus van jouw energie
○ Focus, niet gestoord worden, regelmatig pauze, prioritering vooraf. - Je ziel – geeft je informatie over jouw energie van betekenis en zingeving
○ Weten wat voor jou betekenisvol is, bewust kiezen, ritmes, intentie zetten.
We hebben het vaak over “timemanagement”, maar onderzoek toont aan, dat het meer impact heeft om aan “energiemanagement” te doen.
Dus: blijf jezelf vragen stellen. Hoe vul jij je energie aan? Wat weet je van jezelf dat jou energie geeft? Hoe voed jij naast je lijf ook je geest, je emoties en je verstand? Is dat door boeken te lezen? Wandelen in de natuur? Sporten? Mediteren? Met je vrienden/vriendinnen op stap? Naar concerten? En gun je jezelf daar ook regelmatig de tijd voor?
Maak jouw energie opladen net zo belangrijk als elke dag je tandenpoetsen; daar hoef je ook niet meer over na te denken. En regelmaat is bij dit alles wel de sleutel: als je ergens een gewoonte van kunt maken, hoef je geen energie meer te verliezen in steeds maar opnieuw bedenken hoe en wanneer je wat gaat doen.
Voordat je dus aan je patiënten denkt, sta dan elke dag eerst even stil bij wat jij die dag gaat doen om je energie op peil te houden. En maak daar dan bewust keuzes in. Medisch leiderschap begint bij Persoonlijk Leiderschap en energiemanagement is daar een onderdeel van.
Een tip: de eerstvolgende keer, dat je een patiënt of een collega advies geeft op het vlak van energiemanagement: luister daar dan zelf ook eens naar. We denken dat je vast heel goed advies geeft. :-)
Wil je aan de slag met het opbouwen van je energiehuishouding? Schrijf je dan in voor onze tweedaagse bezinning. Daar komt dit veel uitgebreider aan de orde.
Tijd voor jezelf: Tweedaagse bezinning!
De beste zorg voor je patiënten begint bij jezelf: wat zijn jouw bewuste keuzes voor je energiehuishouding, vanuit het principe van heelheid?