‘Inspiratiereis naar Japan verruimde mijn blik’

Door Corinne van Maar

Ruim een kwart van de bevolking in Japan is ouder dan 65 jaar. Naar verwachting ligt het percentage in 2050 zelfs op 40. Ook in Nederland worden mensen steeds ouder. Hoe word je vitaal en tevreden oud en wat is daarvoor nodig? Kaderhuisarts ouderen Eugenie Hodes uit Maarssen wilde graag antwoord op die vragen. Daarom ging ze in 2018 mee naar Japan. ‘Ik kan iedereen die met ouderen werkt zo’n reis aanraden.’

In Nederland zijn 1,3 miljoen mensen ouder dan 75 jaar. De verwachting is dat dit aantal in 2030 stijgt naar 2,1 miljoen. ‘Een uitdaging voor de ouderenzorg. Japan loopt qua aantal ouderen voor ons op. Ik was dan ook reuze benieuwd hoe zij de zorg organiseren.’

Goed beeld

Tijdens de reis bezochten Eugenie en haar reisgenoten verpleeg- en verzorgingshuizen in Tokyo en Kyoto, zowel met particuliere- als met overheidsfinanciering. ‘In deze huizen wonen ook veel mensen zelfstandig, zonder zorg. De huizen bieden bewegings- en bezigheidstherapie. Ook het personeel doet daaraan mee. We kregen een goed beeld hoe ouderen wonen en leven.’

Brood bakken en karaoke

Het reisgezelschap sprak in Tokyo met een groep ouderen. Hoe leef je in Japan als je ouder wordt en waar loop je tegenaan? ‘Voor Japanners is voeding en beweging erg belangrijk. In Tokyo hebben we weinig mantelzorg gezien. Kinderen hebben het druk met werk en wonen vaak ver weg. Daarin is wel verschil tussen stad en platteland. Mensen moeten meer voor elkaar gaan zorgen in de wijk en thuiszorg is nog in ontwikkeling. Dat vraagt om een omslag in de cultuur. De medische zorg is anders georganiseerd: er is geen eerste lijn zoals wij dat kennen, als je iets mankeert ga je direct naar een specialist in de buurt. In de verpleeghuizen is niet structureel een arts aanwezig. Op de laatste dag bezochten we een dagbestedingsorganisatie. Het personeel stimuleerde op een speelse manier mensen te doen wat ze leuk vinden. Nuttige activiteiten leverde ‘valuta’ op voor een massage, brood bakken of karaoke. Dat zorgde ervoor dat mensen na een paar maanden opknapten en actiever bleven. Heel stimulerend! Die aanpak draag ik nu uit’.

Verder kijken

De groep deelnemers aan de inspiratiereis was divers, directeuren, huisartsen, managers, en adviseurs in de zorg. Zo’n reis maken met mensen met dezelfde belangstelling was erg interessant en leerzaam. Deze reis heeft mijn blik verruimd. Het is altijd goed om verder te kijken dan je eigen straatje en inspiratie op te doen in een andere cultuur. Ik kan het iedereen aanraden.’

Inspiratiereis Japan 2020

23 t/m 30 januari

‘Een andere kijk op ouderenzorg’

Optioneel: 3 daags bezoek aan Okinawa.

Heeft u zin om mee te gaan met de Inspiratiereis naar Japan? Er zijn nog een paar plaatsen over. In Tokyo horen we van een Japanse professor over zorg aan ouderen en over de sociaal culturele perspectieven op ouder worden in Japan. We spreken ouderen zelf en horen hoe zij hiernaar kijken en mee omgaan. We bezoeken een heel bijzondere dagopvang en verzorgingshuizen onder leiding van een Japanse expert op dit gebied.

In Okinawa, een eilandengroep voor de kust van Japan, logeren we bij een ouder echtpaar thuis en krijgen zo een privé kijkje in het leven in de Blue Zone, een gebied met een groot aantal langst leven de mensen ter wereld. We hopen van u te horen. Voor meer informatie neem contact op met Corine van Maar of Katinka Visscher.