Dementie van binnenuit

Gerecenseerd door: Ingrid Verbeek-Starink
Boekrecensie: ‘Dementie van binnenuit’. Uitgeverij Lannoo, 2021.

Dit boek is, ‘zoveel’ mogelijk en ‘voor zover’ mogelijk, geschreven vanuit het gezichtspunt van 6 bewoners met vergevorderde dementie. Zij hebben te maken met ‘opgaven’ en moeten daar hard voor werken. Aan ons de uitdaging om deze mensen te zien en te ‘verstaan’, ze te begrijpen. Met succes geven de auteurs woorden aan hoe mensen met vergevorderde dementie hun leven ervaren, afhankelijk van zorg. Zelf kunnen zij dat niet meer. Taalverlies maakt dat je er op andere manieren achter moet zien te komen wat iemand bedoelt. Wat is de betekenis van bepaald (ongewenst) gedrag?
Dit boek gaat in op de dubbelzinnigheid van 7 aspecten van ‘leven met dementie’.
Aan de ene kant lijden mensen met vergevorderde dementie. Als wij dat opmerken, kunnen we wat doen door te troosten of ze even aan te raken. Aan de andere kant kennen ze ook levenslust en ervaren ze momenten van genieten. Tijd, gaat zowel te langzaam als te snel.
Je krijgt veel tips, bijvoorbeeld dat je, wanneer je ziet dat iemand zich ellendig voelt, je dit benoemt. Prikkels kunnen zowel teveel èn te weinig ervaren worden. Verzorgers interpreteren een reactie soms verschillend. In gesprek met elkaar blijven helpt hierbij om achter een mogelijke betekenis te komen.
De conclusie is dat mensen met dementie gewoon mensen zijn met verlangens en behoeften. Het verlies van delen van hun ‘ik’ is een uitnodiging aan ons op zoek te gaan naar ‘verborgen ikken’.
Een kanttekening is wel, dat de onderzoekers die werkten met acteurs die zich inleefden in de bewoners, 2 jaar over hun onderzoek deden en de tijd hadden voor hun observaties.
De dagelijkse praktijk is anders…
Dit boek promoot ‘radicaal relationeel werken’. Dat betekent: verbinding maken, waarnemen, je openstellen voor die persoon, (na)denken en wel of niet iets doen.
Ieder hoofdstuk eindigt met een praktische samenvatting.
Ik werk met mensen met (vergevorderde) dementie en heb dit boek in 1 ruk uitgelezen.
Het is zeer herkenbaar, met duidelijke voorbeelden, tips en handvatten. Je begrijpt mensen met dementie nog beter na het lezen van dit boek en je kunt met de tips direct aan de slag.
Kortom een aanrader voor iedereen die in zijn omgeving te maken krijgt en/of werkt met mensen met (vergevorderde) dementie!

Ingrid Verbeek-Starink, huisarts niet praktiserend
24 december 2021