Arts moet ‘perfect’ zijn en redt dat niet

Overbelasting van (aankomend) artsen vraagt om erkenning en actie

Veel artsen gaan ten onder in de huidige prestatiecultuur, waarin het tonen van onzekerheid een zwakte is en foutloos handelen een must. Oplossingen als weerbaarheidstraining zijn puur gericht op de persoon, en pakken het ziekmakende systeem niet aan. Terwijl dát juist moet veranderen, stellen Liesbeth van der Jagt en collega’s.

Ongeveer één op de vijf medisch studenten, praktiserend artsen of (aankomend) medisch specialisten in Nederland kampt met burn-out(klachten) of psychische problemen. Een deel daarvan komt door persoonlijke factoren en omstandigheden. Een ander deel door professioneel-organisatorische factoren binnen opleidings- en zorginstellingen of ontstaat juist in de combinatie tussen persoonlijke en omgevingsfactoren.

Stress en overbelasting kunnen ernstige gevolgen hebben voor het persoonlijk welbevinden en de gezondheid van de (aankomend) arts. Daarnaast gaan ze vaak gepaard met stijging van kosten binnen het onderwijs en de zorginstellingen door studie-uitval of -vertraging, ziekteverzuim en personeelswisselingen. Dit heeft onmiskenbaar gevolgen voor de kwaliteit van geleverde zorg.

De laatste tijd gaan binnen die organisaties en instellingen steeds vaker de alarmbellen af. Beroepsverenigingen van artsen erkennen het probleem echter nog onvoldoende als een risico voor de professional en de patiënt. In de meeste beleidsplannen of verplichte risico-inventarisatie en -evaluaties ontbreekt het onderwerp stress en overbelasting. Dit is zorgwekkend.