Betrek ervaringskennis bij het maken van beleid

Raad voor Volksgezondheid en Samenleving

Dagelijkse ervaringen moeten worden meegenomen bij het tot stand komen van beleid. Dit zegt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) op basis van een intensieve dialoog met de samenleving. De Raad ging in gesprek over De Zorgagenda voor een gezonde samenleving. Ruim 17.000 patiënten, cliënten, mantelzorgers, vrijwilligers, zorg- en hulpverleners, bestuurders en gemeenten deelden hun dagelijkse ervaringen met de RVS. Ze beschreven hun ideeën over wat er goed gaat en wat er nog beter kan in de zorg en hulp in Nederland. Vandaag presenteert de RVS zijn visie op wat er leeft in het essay Gezien en gehoord – 17.000 ervaringen met zorg en hulp.

“De overheid staat voor grote puzzels in zorg en hulp waar geen eenvoudige oplossingen voor zijn. Wij hebben die vraagstukken verbonden met de taal en belevingswereld van burgers. Daaruit blijkt dat hun dagelijkse ervaringen een waardevolle en onmisbare kennisbron zijn voor beleid op alle niveaus”, aldus Pauline Meurs, voorzitter van de RVS.

Neem deze ervaring van een cliënt: “Dankzij een diëtist heb ik gezonder leren leven. Wij trokken er samen op uit. Geen onbegrijpelijk gesprek op kantoor of zo’n folder. Nee, de diëtist ging mee naar de supermarkt. Zo leerde ik goed te kijken naar de producten en de calorieën af te lezen. Nu weet ik veel beter wat gezond is of niet.” Door ervaringen als deze bij beleid te betrekken ontstaat beleid dat voor alle betrokkenen begrijpelijk, herkenbaar en werkbaar is. Het is zaak dat politici, beleidsmakers en bestuurders de komende jaren actief verbinding zoeken met de dagelijkse belevingswereld van zorgvragers en zorgverleners.

Drie principes: eenvoud, grenzenwerk, leren

In het essay Gezien en gehoord presenteert de RVS drie principes om de komende jaren nieuwe beleidsplannen, maatregelen en initiatieven aan te toetsen. De drie principes zijn eenvoud, grenzenwerk en leren (zie ook de afbeelding onderaan dit persbericht). Deze principes zijn gebaseerd op dagelijkse ervaringen van maar liefst 17.000 cliënten, patiënten, mantelzorgers, vrijwilligers, zorg en hulpverleners, bestuurders en gemeenten.

Hoe werkt het?

Neem het principe ‘eenvoud’. Deelnemers aan de raadpleging geven aan dat ze vaak verdwalen in de complexiteit van zorg en hulp. Cliënten en patiënten hebben nog te vaak moeite om de zorg te vinden die ze nodig hebben. Zorg- en hulpverleners, mantelzorgers en vrijwilligers verdwalen in de overdaad aan regels en formulieren. De RVS vindt daarom dat de betrokkenen bij een nieuw plan of een nieuwe maatregel zich moeten afvragen: voor wie maak ik het nu eenvoudig? En begrijpen burgers het?

Wat levert het op?

Het werken met de drie principes maakt het mogelijk dat politici, beleidsmakers, bestuurders en professionals elkaar kunnen scherpen én kunnen aanspreken op hun afwegingen. De principes bieden een check: zijn we met de goede dingen bezig? Is er draagvlak te verwachten voor dit plan of deze aanpak? Gezien en gehoord is dan niet langer alleen de titel van het essay, maar een manier van werken die zorgt voor een actieve verbinding tussen de ‘tekentafel’ en de ervaringen van mensen.

Werken aan een gezonde samenleving

“Het project ‘De Zorgagenda’ had van begin tot eind een interactief karakter”, vertelt Pauline Meurs. “Het was indrukwekkend om te zien hoeveel mensen met ons meedachten. Er zijn zoveel mensen die mee willen werken aan een gezonde samenleving! Daar kunnen politici, beleidsmakers en bestuurders de komende jaren echt op bouwen.” De RVS zet de dialoog met de samenleving de komende jaren voort. Zo komen ook toekomstige adviezen in samenspraak tot stand.

Voor meer informatie over de drie principes en de raadpleging zie www.dezorgagenda.nl.