Miljoenen voor vrouw die pulsars ontdekte, maar geen Nobelprijs kreeg

De Nobelprijs liep ze mis, maar nu krijgt Jocelyn Bell Burnell alsnog een prestigieuze prijs voor haar ontdekking van pulsars. In San Francisco krijgt de Britse astrofysicus vandaag de Special Breakthrough Prize, ter waarde van 3 miljoen dollar.

De 75-jarige Bell Burnell heeft al bekendgemaakt dat ze al het geld wil weggeven om wetenschap diverser te maken. Ze wil studiebeurzen verstrekken aan studenten en wetenschappers uit groepen die ondervertegenwoordigd zijn aan de universiteit.

300 meter papier

De prijs komt een halve eeuw nadat haar ontdekking wereldkundig werd gemaakt. In 1967 ontdekte Bell Burnell opmerkelijke signalen met een radiotelescoop die ze had helpen bouwen voor de Cambridge Universiteit. Daarvoor analyseerde ze dagelijks 300 meter aan papieren uitdraaien met gegevens.

De zwakke tonen herhaalden zich opvallend regelmatig. In eerste instantie vreesde de leider van het onderzoek daarom dat ze een aardse zender oppikten. Toen dat was uitgesloten, werd er zelfs rekening gehouden met een buitenaardse beschaving: het signaal kreeg de code LGM-1 mee, voor Little Green Men.

Toen Bell Burnell meer en meer soortgelijke signalen opspoorde, trok ze samen met haar begeleider Anthony Hewish uiteindelijk de conclusie dat het signaal afkomstig was van een extreem snel ronddraaiende neutronenster, de samengepakte resten van een gedoofde ster. Als een vuurtoren slingert die met een vast interval licht, radiogolven en straling de ruimte in.