Van DNA tot Z
vrijdag 18 augustus 2017In de zesdelige tv-serie Van DNA tot Z onderzoekt Ajouad El Miloudi de plek die DNA inneemt in ons dagelijks leven en blikt hij vooruit naar de toekomst. Zijn we klaar voor toekomstige ontdekkingen, wat is er nu al mogelijk en wat zijn de ethische grenzen? Van designerbaby’s en de voorspelbaarheid van ziekten tot het – sciencefiction? – vergezicht van een eeuwige jeugd en het creëren van organen op basis van eigen DNA.
Van DNA tot Z, van 20 augustus t/m 1 oktober, iedere zondag, 19.20 uur, NPO 2.
Aflevering 1 Designer baby’s
Gentech en de designer baby: krijgen we in de toekomst een baby op bestelling, een baby met alleen maar de kenmerken die we zelf kiezen? Ajouads zoektocht voert hem langs wetenschappers die uitleggen wat de huidige voortplantingstechnieken mogelijk maken, hij legt contact met een schimmige IVF-kliniek en een wetenschapper die waarschuwt dat we niet de dikbilkoe achterna moeten gaan. Hij vraagt zich af we zo willen ingrijpen in de natuur met embryoselectie en dragerschapstesten en bezoekt onder andere een moeder van een kind met een genetische aandoening. Had zij voor embryoselectie gekozen als dit destijds had gekund?
Aflevering 2 Alle misdaad de wereld uit
Alle misdaden opgelost: Kunnen we in de toekomst op basis van verregaand DNA onderzoek alle misdaden oplossen of misschien wel voorkomen?
Ajouad gaat mee naar een plaats delict om te zien hoe sporen verzameld worden. Hoe zijn deze technieken verbeterd en wat kunnen ze allemaal uit het DNA afleiden? Steeds meer cold cases worden achteraf opgelost door betere technieken. Hij vraagt zich af of we in de toekomst niet allemaal in een DNA databank moeten en spreekt voor- en tegenstanders. Hij gaat ook langs bij iemand die een profiel van hem maakt puur op basis van zijn DNA materiaal. Tot slot vraagt hij zich af waarom we crimineel gedrag vertonen, bestaat er zoiets als een criminaliteitsgen?
Aflevering 3 Nooit meer ziek?
DNA uitlezen: lukt het om straks op basis van ons DNA alle ziektes te voorspellen en te voorkomen?
Ajouad spreekt wetenschappers die vertellen wat er tegenwoordig allemaal al uit het DNA te halen valt. Maar willen we dat wel weten? Hij spreekt een vrouw die door het uitlezen van haar DNA ontdekte dat ze het borstkanker gen draagt. Hij vraagt zich af of hij zelf ook zou willen weten wat hem mogelijk te wachten staat. En hoe zit het met jonge moeders, zouden zij van hun pasgeboren baby’s het hele DNA in kaart willen laten brengen?
Aflevering 4 Eeuwig jong
DNA en veroudering: zal het de wetenschap lukken om ons voor altijd jong te houden?
Ajouad praat met wetenschappers die onderzoeken wat de oorzaken van veroudering zijn. Hij krijgt te horen dat je lichamelijk aftakelt omdat de uiteinden van je chromosomen (de telomeren) slijten. Hij laat zelf zijn telomeerlengte meten en schrikt ervan als hij hoort dat zijn telomeren harder slijten dan hij had verwacht. Maar zit het geheim echt in de telomeren? Of kunnen we op een andere manier de veroudering tegengaan? Hij spreekt met vooraanstaande wetenschappers als Andrea Maier en Aubrey de Grey die op weg zijn om de sleutel naar de onsterfelijkheid te vinden. Gaat het ons echt lukken om 1000 jaar of ouder te worden?
Aflevering 5 Ontwerp je wereld
Do-it-your-self gentech: kunnen we straks allemaal op zolder genetisch manipuleren en zo alles creëren wat we willen? Van supergroenten tot fluorescerende biertjes?
Ajouad gaat zelf aan de slag met DIY-gentechnologen: studenten of kunstenaars die lekker op zolder zitten te knutselen met DNA. Hij ontdekt dat er de wetgeving in Nederland genetische modificatie nog maar nauwelijks toelaat, dus reist hij af naar Zweden waar hij in contact komt met de man die in zijn eigen land de wetgeving op dit gebied heeft laten versoepelen door te laten zien dat we niet bang hoeven te zijn voor genetische modificatie.
Aflevering 6 Mijn reserve-ik
De reserve-ik: worden er in de toekomst op basis van ons eigen DNA allemaal reserve onderdelen gecreëerd, voor het geval die van onszelf het niet meer doen?
Ajouad spreekt artsen en wetenschappers die op allerlei manieren bezig zijn om organen te creëren buiten het menselijk lichaam, maar wel met het eigen DNA. Hij spreekt patiënten die wachten op een donornier en wordt met zijn neus op de feiten gedrukt als hij laat testen hoeveel kans hij heeft op een donororgaan als hij er nu een nodig zou hebben. Gaat het de wetenschap lukken om met de nieuwe technieken alle wachtlijsten voor organen weg te werken?