In memoriam Kea Fogelberg

Kea Fogelberg (1950-2021) was binnen de VNVA een tijdlang een spraakmakend lid.

Kea nam in 1979 een huisartsenpraktijk over in Leiden, wat niet zonder slag of stoot ging. De door haar benaderde bank verstrekte geen hypotheek want een vrouwelijke huisarts kon nooit wat worden. In dat jaar werd zij lid van de VNVA. Zij was één van de kartrekkers in de strijd voor een betaald zwangerschapsverlof voor artsen. Zo stond Kea samen met andere gedreven VNVA’ers op tijdens een ledenvergadering van de MOVIR om dit onder de aandacht te brengen. Uiteindelijk is het ons, de VNVA, gelukt.

Kea werd lid van de Werkgroep Vrouwelijke Huisartsen van de LHV. In die tijd (1981) was nog maar 4,2 % van alle praktijkhoudende huisartsen vrouw. Deze werkgroep, waaraan de voorzitter van de LHV deelnam, was een gezamenlijk initiatief van LHV en VNVA. Eea heeft ertoe geleid dat Joke Lanphen de eerste vrouwelijke huisarts was die voorzitter van de KNMG werd.

Kea stond bekend als zeer betrokken huisarts, geen moeite was haar teveel als het om haar patiënten ging. ’s Morgens om 7.00 uur bij de patiënt op de stoep als deze uithuis werd gezet om vervolgens voor goede opvang te zorgen. Een bejaarde dame “ontvoeren” uit een verzorgingshuis om elders haar euthanasie te kunnen uitvoeren. Naarmate er meer asielzoekers kwamen werd ook deze groep steeds belangrijker voor haar. Kea bewandelde alle wegen die nodig waren voor haar patiënten en haar dak- en thuislozen. Steeds op zoek naar pragmatische oplossingen voor problematiek op het snijvlak van het medisch en sociaal domein. Voor mensen, die niet in het systeem pasten. Toen de bed-bad-broodregeling ook in Leiden stopte richtte zij samen met anderen het LOF op, het Leids Ongedocumenteerden Fonds. Dit Fonds voorziet “haar” ongedocumenteerden van geld voor eten, kleding, onderdak. Dit bleek het laatste wat zij voor hen kon betekenen.

Als huisarts was Kea actief op vele fronten, van het ontwikkelen van de ICPC codering in het huisartsen informatie systeem tot gastcolleges binnen het universitair onderwijs. Zij nam in 2002 een praktijkverpleegkundige in dienst, in 2012 werd daar in LHV verband pas over gesproken. Kea werd kaderarts palliatieve zorg en nam het initiatief voor de richtlijn uitschakelen ICD in de terminale fase. Zij werd Scen-arts en startte een opleiding in de palliatieve zorg voor huisartsen. Het fenomeen ondraaglijk lijden intrigeerde haar zo dat zij een promotietraject begon aan de universiteit van Amsterdam. Toen Hans, haar man, te ziek werd stopte dit maar het bracht haar wel tot het inzicht dat als mensen niet meer de essentie van hun leven kunnen ervaren het leven ondraaglijk wordt. In 2019 kwam haar film Contact uit, de verfilming van een stervensbegeleiding door de huisarts. Haar ideaal was dat deze film gebruikt zou worden bij de opleiding van (huis)artsen. Het is een bijzonder mooi document geworden en was, zo vertelde zij me, voor haar het slotstuk van haar arts zijn.

Kea was binnen de VNVA kortdurend lid van de Corrie Hermann commissie. Niet altijd werd haar advies gevolgd, dit heeft dan ook niet zo lang geduurd……

Samen zijn wij naar de Noord West Europese congressen geweest in Kopenhagen en in Dalarna Zweden. Daar, in 1991, besloot zij te trouwen, maar eigenlijk kon dat niet vond zij zelf….Kea als getrouwde vrouw……Het VNVA Congres De Dokter, dat ben ik, heeft ons veel gebracht. De titel werd de zin die ikzelf nog vaak gebruikt heb in de huisartsenpraktijk als het ambulancepersoneel een huis binnen stapte…..

Toen de VNVA uit de MWIA stapte was dat het moment om over haar lidmaatschap na te gaan denken. Uiteindelijk werd het haar duidelijk dat zij veel aan de VNVA had gehad in haar ontwikkeling, maar dat zij zonder verder wilde. Het is me nooit helemaal duidelijk geworden waarom. Mogelijk vond zij dat de emancipatie die de Nederlandse vrouwelijke arts heeft doorgemaakt en waar de VNVA beslist aan toe heeft bijgedragen voltooid is?

Engelien Geerdink-Officier, juni 2021.